انسان می‌بایست در هنگام تصمیم بر هر کاری ابتدا عقل خود را حاکم کند اما گاهی اصل کار، خیر است، ولی مورد آن مانند ازدواج ، پس از مشاوره و بررسی عقلی نیز محل تردید است .در این صورت می‌تواند برای رفع تردید و تحیر با قرآن یا با تسبیح استخاره کند.
پرسش: آیا استخاره در امر خیر مجاز است،اگر هست با چه شرایطی؟
پاسخ: استخاره به معنای طلب خیر است؛ یعنی انسان از خداوند بخواهد که او را به نیکی و خیر برساند.انسان عاقل می‌بایست در هنگام تصمیم بر هر کاری ابتدا عقل خود را حاکم کرده و از آن نظر بخواهد، مثلاً برای ازدواج، عقل می‌گوید: فردی را برای همسری برگزین که دارای اصالت خانوادگی بوده و از اخلاق و ایمان برخوردار باشد.فهم این موضوع همگانی است. کیست که نداند؟پس انسان ابتدا به عقل مراجعه می‌کند. عقل آن اندازه اهمیت دارد که در شرع یکی از منابع استنباط احکام به شمار آمده است و رابطه نزدیکی با شرع و دین دارد.عامل دیگری که همسو با عقل است، مشورت است که می‌تواند تأثیر بسیاری در رفع اضطراب و شک بگذارد. قرآن می‌فرماید: «و شاورهم فی الامر؛ ای پیامبر! در کارها با آنان مشورت کن».(1)حال اگر عقل و مشاوره راه به جایی نبرد و هنوز زاویه‌هایی وجود دارد که ناشناخته مانده است، در این صورت برای اطمینان خاطر و نجات از سردرگمی، به شخص عالمی مراجعه کرده و از او می‌خواهند که به قرآن تفأل زند تا با راهنمایی این کتاب آسمانی، از حیرت و اضطراب بیرون آید. بنابراین استخاره تنها برای آن است که انسان را از تردید و دو دلی بیرون بیاورد .ضمناً در انجام کار خیر نیازی به استخاره نیست ، زیرا انسان نباید در انجام کار خیر تردید و شک نماید. این گفته معروف کاملا صحیح است که : در کار خیر حاجت هيچ استخاره نيست. اما گاهی اصل کار، خیر است ، ولی مورد آن مانند ازدواج ، پس از مشاوره و بررسی عقلی نیز محل تردید است .در این صورت می‌تواند برای رفع تردید و تحیر با قرآن یا با تسبیح استخاره کند .(2)
براي استخاره زمان ها تفاوت دارد، یعنی یک زمان برای استخاره مناسب نیست و زمان دیگر مناسب است. اگر استخاره برای برطرف کردن تحیر باشد، نباید برای یک چیز دو بار استخاره کرد .در مواردی که شخص دو بار استخاره می‌کند ،معلوم می‌شود که مراحل قبل از استخاره از قبیل فکر و مشورت را به طور کامل انجام نداده است.
پی‌نوشت‌ها:
1. آل عمران (3 ) آیه 159.
2.آيت الله مكارم، استفتائات جديد، ج1، س 857.
مرکزملی پاسخگویی به سئوالات دینی
نظرات
سلام ... برای استخدام استخاره جواب میده یا نه
عرض سلام و ادب خدمت شما پرسشگر گرامی:
نکته اول: اگر منظور شما این است که آیا بعد از گذراندن مراحل پذیرش در کار مشخصی با فعالیت شما موافقت می شوید یا خیر در این صورت باید خدمت شما عرض کنیم که در این چنین شرایطی جای استخاره نیست. بلکه در این چنین فضایی شما باید نتیجه مفید و خیر نهایی کار را از خدای متعال طلب کنید.
نکته دوم: همان طور که از خود متن نیز به روشنی پیداست، هر شخصی می تواند برای برخی از کارهایی که در پیش رو دارد همچون انتخاب یک کار مشخص و یا به عبارتی ورود در یک شرکت و فعالیت جدید استخاره بگیرد، البته موفقیت در این چنین کارهایی نیز منوط بر این است که قبل از استخاره تحقیق و تفحص لازم صورت گرفته باشد و اطراف آن موضوع مورد بررسی قرار گرفته شده باشد.
نکته سوم: البته برای موفقیت در هر کاری شرایط مشخصی از جمله حسن فعالیت و رفتار و تدبیر و رعایت ضوابط کاری آن نیاز است که در صور بی توجهی به آن شرایط احتمال آن وجود دارد که به نتیجه مطلوب نرسید.